Konwencja CMR

Konwencja CMR

Konwencja CMR to międzynarodowa umowa regulująca zasady zarobkowego, drogowego przewozu towarów. Jej pełna nazwa brzmi Konwencja o Umowie Międzynarodowego Przewozu Drogowego Towarów, a została podpisana w Genewie w 1956 roku. Stosuje się ją, gdy miejsce nadania przesyłki i miejsce jej przeznaczenia znajdują się w dwóch różnych krajach, z których przynajmniej jeden jest sygnatariuszem konwencji. Dokument ujednolica przepisy dotyczące umowy przewozu, określając prawa i obowiązki stron, czyli nadawcy, przewoźnika oraz odbiorcy.

Podstawowym dokumentem stosowanym w ramach konwencji jest międzynarodowy list przewozowy CMR. Nie jest on samą umową, ale stanowi jej dowód zawarcia, a także potwierdza przyjęcie towaru przez przewoźnika w określonym stanie. List przewozowy sporządza się w kilku egzemplarzach – po jednym dla nadawcy, odbiorcy oraz przewoźnika. Zawiera on szczegółowe informacje o ładunku, trasie oraz stronach umowy, a ewentualne zastrzeżenia w liście przewozowym mogą mieć duże znaczenie przy dochodzeniu roszczeń.

Jednym z najistotniejszych obszarów regulowanych przez konwencję jest odpowiedzialność przewoźnika za powierzony mu ładunek. Zgodnie z jej zapisami, przewoźnik odpowiada za całkowite lub częściowe zaginięcie towaru, jego uszkodzenie oraz za opóźnienie w dostawie. Odszkodowanie jest jednak ograniczone. W przypadku uszkodzenia lub utraty towaru limit odpowiedzialności wynosi 8,33 SDR (Specjalne Prawa Ciągnienia) za każdy kilogram brakującej wagi brutto towaru. SDR to międzynarodowa jednostka rozrachunkowa, której kurs jest zmienny.

Ograniczenie wysokości odszkodowania nie ma jednak zastosowania w każdej sytuacji. Konwencja CMR przewiduje, że jeśli szkoda w transporcie powstała w wyniku winy umyślnej lub rażącego niedbalstwa przewoźnika, traci on prawo do powoływania się na limity. W takiej sytuacji poszkodowany może domagać się odszkodowania w pełnej wysokości poniesionej straty. Konwencja określa również okoliczności zwalniające przewoźnika od odpowiedzialności, takie jak wady własne towaru, siła wyższa czy działanie lub zaniechanie osoby uprawnionej.

Dochodzenie roszczeń na gruncie Konwencji CMR wymaga przestrzegania określonych terminów. W przypadku widocznych uszkodzeń odbiorca powinien zgłosić zastrzeżenia przewoźnikowi w momencie odbioru towaru, natomiast przy szkodach niewidocznych ma na to 7 dni. Sam termin na wniesienie reklamacji i ewentualne skierowanie sprawy do sądu jest również ściśle określony. Co do zasady przedawnienie roszczeń wynikających z umowy przewozu następuje po upływie jednego roku, a w przypadku winy umyślnej lub rażącego niedbalstwa – po trzech latach.